به گزارش مشرق به نقل از فارس، شبهه افکنی و یا ایجاد انحراف در اعتقادات اسلامی دو حربه دیرینه دشمنان اسلام در رسیدن به اهداف مغرضانه آنهاست.

یکی از شبهاتی که هر از گاهی درباره آن شنیده می‌شود، پوشیدن لباس مشکی در عزای اهل‌بیت‌ پیامبر اکرم (ص) و کراهت پوشیدن لباس مشکی است.

گاهی نیز شنیده می‌شود که دین اسلام که دین تعالی و شادی و سرور انسان است با پوشیدن لباس مشکی مخالف است.

اینک به کمک بخش‌هایی از کتاب «مبانی فقهی سیاه پوشی در سوگ ائمه نور» به قلم مرحوم حجت‌الاسلام ابوالحسنی(منذر)، این موضوع را در عرف، سنت پیامبر و اهل‌بیت(ع) و نظر فقها به طور اجمالی بررسی کنیم.

رنگ سیاه ذاتاً و طبیعتاً رنگی حزن‌آور و دلگیر و مناسب با عزا و ماتم است و به همین علت عرفاً و عادتاً از آن در نقاط مختلف جهان به نشانه اظهار غم و اندوه در مرگ دوستان و عزیزان استفاده می‌شود و هر چه زمان هم بیشتر می‌گذرد این رسم (یعنی استفاده از رنگ سیاه در مراسم و مواقع عزا) رسمی عمومی‌تر و جهانی‌تر می‌شود.

طبیبان، گرفتاران بیماری شدید عصبی و کسانی که با آنها نشست و برخواست دارند را از استفاده رنگ سیاه بر حذر می‌دارند.

امام صادق(ع) نیز بر قانون طبیعی حزن‌آوری و دلگیری ذاتی رنگ سیاه صحه گذاشته و به «حنان‌بن سدیر» که نعلین سیاه پوشیده بود می‌فرماید: آیا نمی‌دانی که رنگ سیاه مایه ضعف بینایی و تقلیل شهوت و مورث غم و اندوه است.

و آنگاه وی از امام پرسید چه نوع نعلینی به پا کنم؟ پاسخ داد: بر تو باد به پوشیدن نعلین زرد که در آن سه خاصیت است: چشم را جلا می‌بخشد، قوه باه را تقویت می‌کند و غم و اندوه را زایل می‌سازد. (مسائل الشیعه الی‌تحصیل مسائل الشریعة)

اما با این وجود حضرت درباره زنی که شوهرش مرده است می‌فرماید: عده وفات نگه دارد و در این مدت از پوشیدن لباس‌های رنگین، سرمه‌زدن، بوی خوش به کار بردن و زینت کردن بپرهیزد و می‌افزاید که اشکالی ندارد که لباس‌های سیاهرنگ بپوشد. (دعائم الاسلام)

امام رضا(ع) نیز روز عید غدیر را روز بیرون آوردن لباس‌های سیاه خوانده است. (اقبال الأعمال، سید‌بن طاووس)

از این مسائل به روشنی بر می‌آید که رنگ سیاه، رنگی مغایر با جشن و سرور و طبعا ملازم با حزن و اندوه است.

کسی که در ماتم عزیزان خویش جامه سیاه می‌پوشد و درو دیوار را سیاه‌پوش می‌کند با این عمل می‌خواهد بگوید و بفهماند که تو روشنی چشم من و در حکم فروغ دیدگانم بودی و دفن پیکر تو در دل خاک به مثابه افول ماه و خورشید در چاه مغرب، پهنه حیات و زندگی را در چشم تیره و تار ساخته و زمین و زمان را در سیاهی و ظلمت فرو برده است.

حضرت صدیقه طاهره بر سر قبر رسول اکرم می‌فرمود: ای پدر با رفتن تو دنیا روشنی‌های خویش را از ما برگرفت و نعمت و خوشیش را از ما دریغ کرد؛ جهان بی‌حسن و جمال تو، روشن و درخشان بود، (ولی اکنون با رفتن تو) روز روشن آن سیاه گشته و تر و خشکش حکایت از شبهای بس تاریک دارد و حزن و اندوه همواره ملازم ماست(بحار‌الأنوار).

مولای متقیان علی(ع) زمانی که در دل شب پیکر همسر مظلوم خویش را به خاک سپرد بر سر مزار او سخن از تیرگی زمین، پایان خوشی‌ها و تشدید اندوه راند (بحارالأنوار).

سیاه‌پوشی در سوگ شهدای اهل‌بیت(ع) به ویژه سالار شهیدان رسم و سیره جاری خاندان پیامبر و دوستان آنان بوده و این بیت شریف در ایام عزا به رسم معمول در میان عرب تأسی می‌جسته است.

این سیاه‌پوشی درباره حمزه (ع) عموی پیامبر (ص) و جعفر طیار (ع) اتفاق افتاده به طوری که پیامبر در این دو اندوه بسیار گریست (وسائل الشیعه الی‌تحصیل مسائل الشریعه) و به اسماء همسر جعفر فرمود: سه روز لباس سیاه ماتم بپوش و پس از آن هر چه خواهی کن.

پیامبر اکرم (ص) در آخرین روز زندگی خود نیز جامعه سیاه‌ بر تن کرد، نماز صبح را به جماعت در مسجد خواند و پس از آن خطبه‌ای خواند که در آن امر و نهی و موعظه بود.

به نظر می‌رسد که پیامبراکرم (ص) با پوشیدن لباس سیاه در آستانه رحلت، به نحوی خبر از وقوع حوادث سوء می‌داده و «قمیصه سوداء» بر تن آن حضرت در حقیقت جامعه عزایی بوده است که به عنوان اظهار سوگ و اندوه بر شکنجه‌ها، شهادت‌ها، غصب حق‌ها و مصیبت‌های قریب‌الوقوع خاندان مکرم خویش و اعلام بیزاری از عاملان این جنایت پوشیده بود!

اگر این حدس درست باشد باید گفت نخستین شخصیتی که در سوگ آل‌‌الله(ع) جامه سیاه پوشیده، خود پیامبر بوده است.

زنان پیامبر (ص) نیز همچون راهبه و کشیش‌های تارک دنیا، جامه‌های زبر و مویین پوشیدند.

امام حسن(ع) پس از شهادت امیرالمومنین علی(ع) هنگام بیرون آمدن از خانه جامه‌های سیاه پوشیده بود.

ابن ابی‌الدنیا مورخ و محدث بنام قرن سوم در کتاب «مقتل الأمام امیرالمومنین علی‌بن ابی‌طالب» می‌نویسد: حسن‌بن علی (ع) پس از درگذشت پدرش علی(ع) بر فراز منبر کوفه در جامه‌های سیاه برای ما خطبه خواند.

در برخی روایات عمامه سیاه با تحت‌الحنک بازو و آویخته و طیلسانی سیاه نیز آورده شده است.

همچنین در سوگ سالار شهیدان زنان بنی‌هاشم در مدینه و زنان بنی‌هاشم و قریش در شام، امام سجاد(ع) ام سلمه همسر پیامبر اکرم در مدینه، سیاه‌پوشی یکی از درباریان شیعه یزید و سیاه‌پوشی مختار ثقفی ذکر شده است.

سیاه‌پوشی و اندوه و ماتم مردم برای ائمه بعد از امام حسین(ع) نیز به کرات گزارش شده است و این رسم در شیعیان زمان غیبت از ابتدا تاکنون وجود دارد.

فقهای شیعه نوعاً سیاه‌پوشی در عزای سالار شهیدان (ع) و دیگر ائمه را نه تنها مباح بلکه مستحب و موجب اجر و ثواب می‌شمارند به گونه‌ای که مخالفت با این سنت خصوصا در عصر ما نوعی شذوذ فکری محسوب می‌شود.

بعضی از فقهای معاصر حتی در مواقعی که سنت‌ها و مبانی تشیع به ویژه شعائر حسینی(ع) از سوی دشمنان با هجمه و شبهه افکنی روبرو شده و کیان این آیین را به مخاطره می‌افکند؛ برگزاری شعائر و از آن جمله پوشیدن لباس در سوگ امام حسین(ع) را به عنوان حکم ثانوی امری واجب یا نزدیک به واجب شمرده‌اند.

فقهای معاصر و برخی از متقدمین نیز درباره استحباب سیاه پوشی در عزای ائمه فتاوی دسته جمعی دارند.